Trump’ın Çin’e Vergi Açıklaması Sonrası Küresel Piyasalar Tepetaklak
10 Ekim 2025’te Donald Trump’ın Çin’e yönelik yaptığı açıklamalar, günün ilerleyen saatlerinde küresel piyasalarda sert satışlara yol açtı. Trump’ın ithal Çin ürünlerine yüzde 100 ek vergi getireceğini duyurması, yatırımcıların riskli varlıklardan uzaklaşmasına neden oldu. Hisse senedi piyasaları ve kripto paralar bir anda tepetaklak oldu.
Ticaret Gerilimi Yeniden Gündemde
Trump, Çin’in nadir toprak elementleri ihracatını kısıtlama kararını “ABD’ye yönelik ekonomik baskı” olarak tanımladı. Ardından sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, 1 Kasım itibarıyla Çin’den yapılan tüm ithalatlarda yüzde 100 ek gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Bu açıklama, iki ülke arasında bir süredir sakinleşen ticaret ilişkilerini yeniden gündemin merkezine taşıdı.
Ek vergi kararının ardından, yatırımcılar küresel büyüme üzerindeki etkileri tartışmaya başladı. Özellikle teknoloji ve imalat sektörlerinde Çin’e olan bağımlılığın artmış olması, belirsizlik algısını güçlendirdi. Tabi diğer taraftan Fed’in faiz indirimi ihtimali de bu karar sonrası birmiktar azalmış oldu. Borsalar ve finansal piyasalarda ilk tepkiler tam bir kaos olarak adlandırılabilir.
ABD Borsalarında Düşüş
Trump’ın mesajının ardından New York borsasında satışlar hız kazandı. S&P 500 endeksi günü yüzde 2,7, Nasdaq yüzde 3,6 düşüşle tamamladı. Büyük teknoloji hisselerinde kayıplar belirgindi. Nvidia, Tesla ve Amazon hisseleri yüzde 4’ün üzerinde değer kaybetti.
Yatırımcılar, ABD ile Çin arasında yeniden bir ticaret savaşı olabileceği endişesiyle riskli varlıklardan uzak durdu. 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,06’ya gerilerken, yatırımcı ilgisi daha çok güvenli limanlara yöneldi.
Kripto Paralar da Baskı Altında
Geleneksel piyasalardaki satış baskısı, kripto para tarafına da yansıdı. Bitcoin gün içinde 61.200 dolar seviyesinden 57.800 dolara, Ethereum ise 2.350 dolardan 2.210 dolara kadar geriledi. Trump’ın açıklamaları sonrasında yatırımcıların nakitte kalmayı tercih etmesi, dijital varlıklarda hacim düşüşünü beraberinde getirdi.
Kripto analistlerine göre bu geri çekilme, klasik bir riskten kaçış refleksi. Küresel gerilim dönemlerinde yatırımcılar, yüksek volatiliteye sahip varlıklardan çıkarak dolara ve kısa vadeli tahvillere yöneliyor.
Altın Yükselirken Petrol Geri Çekildi
Altın fiyatı gün boyunca yukarı yönlü hareket etti ve ons bazında 2.470 doların üzerine çıktı. Petrol tarafında ise tam tersi bir tablo vardı. Brent tipi ham petrol yüzde 1,8 düşüşle 83 dolar civarında işlem gördü. Ek vergi açıklamasının küresel talebi azaltabileceği beklentisi, enerji fiyatlarını aşağı çekti.
Asya ve Avrupa Piyasalarına Yansıma
ABD’deki satışlar, ertesi gün Asya seansına da taşındı. Hong Kong ve Şanghay borsalarında yüzde 2’ye yakın düşüşler görüldü. Japonya’da Nikkei endeksi yüzde 1,5 ekside kapandı. Avrupa tarafında da aynı hava hâkimdi. DAX ve CAC 40 endeksleri günü kayıpla tamamlarken, yatırımcılar ABD-Çin hattındaki gerilimin uzun sürmesinden endişe ediyor.
Borsa İstanbul tarafı Trump’ın açıklamasından etkilenmedi. Çünkü açıklamalar akşam saatlerinde geldi ancak VİOP tarafında yüzde 2’yi aşan düşüşler yaşandı. Bunun yansımalarının pazatesi günü açılışt Borsa İstanbul tarafını da olumsuz açıklaması bekleniyor. Tabii bu negatif etkinin tamamının Trump’ın açıklamalarından değil Mansur Yavaş’a yönelikçıkan haberlerden olduğu da konuşuluyor. Bunların yansımalarını hafta içi fiyatlamalarında hep birlikte göreceğiz.
Piyasalarda Genel Hava
Trump’ın açıklaması yalnızca ekonomik değil, siyasi açıdan da dikkat çekici bulundu. Bazı yorumcular, eski başkanın bu adımı seçim öncesi bir güç gösterisi olarak değerlendirdi. Ancak piyasaların buna verdiği tepki, yatırımcıların artık bu tür açıklamalara eskisi kadar kayıtsız kalmadığını gösteriyor.
Küresel piyasalar, özellikle teknoloji hisseleri ve dijital varlıklarda dalgalı bir döneme girmiş durumda. ABD-Çin hattındaki gelişmelerin seyri, önümüzdeki haftalarda hem borsalar hem de kripto piyasaları için yön belirleyici olacak gibi görünüyor.
